Ăn trong chánh niệm, cơ bản, là tập trung toàn bộ tâm trí của bạn vào những gì bạn đang ăn hoặc đang uống, mà không có bất kì một sự phán xét nào.
Thưa thầy, định nghĩa súc tích nhất về khái niệm “ăn trong chánh niệm là gì ạ?
- 1. Chánh Niệm là gì ?
- 2. Cấu trúc độc đáo của quyển sách
- 3. Rèn luyện ăn uống chánh niệm
- 4. Sống chủ định và chọn cách mà bạn phản ứng lại.
Đó là lời giải thích ngắn gọn từ Thiền sư Jan Chozen Bays. Và để giúp mọi người hiểu sâu hơn về khái niệm này, chúng mình gợi ý cho bạn một tựa sách khá dễ đọc: “Ăn uống chánh niệm – Phương pháp ăn uống của thiền sư Thích Nhất Hạnh”. Sách có tên tiếng Anh là Mindful Eating: Stop Mindless Eating and Learn to Nourish Body and Soul của bộ đôi tác giả Rachel Bartholomew – Mandy Pearson. Đây hoàn toàn không phải là tuyển tập các loại chế độ ăn kiêng. Thói quen ăn uống của thiền sư Thích Nhất Hạnh là cảm hứng chủ đạo của quyển cẩm nang này.
Ấn tượng đầu tiên của chúng mình về cuốn sách này được gói gọn trong 1 chữ “Đẹp”. Chưa bàn tới nội dung bên trong, nhìn thôi đã muốn mua rồi. Sách được in màu 100% và hầu hết trang sách nào cũng được minh họa bằng hình vẽ tay. Phông chữ độc đáo nhưng vẫn cực kì dễ đọc. Sau 5 phút mân mê, mình chuẩn bị review cho các bạn nội dung bên trong liền đây.
1. Chánh Niệm là gì ?
Chánh niệm là khả năng có mặt một trăm phần trăm. Khi ta làm một điều gì đó “trong chánh niệm”, tức ta đang tập trung vào hơi thở, suy nghĩ và hành động của mình ở thời khắc hiện tại, nơi chốn hiện tại. Chúng ta sẽ thôi tiếc nuối những chuyện trong quá khứ và ngừng suy đoán về tương lai. Năng lượng của chánh niệm giúp ta nhận biết mọi thứ đang hiện hữu xung quanh bản thân.
Nếu không có khả năng trở về với giây phút hiện tại, bây giờ và ở đây, thì không thể nhận diện được chính mình, không thể sáng suốt và không thể cảm thấy hạnh phúc (hay khổ đau). Ăn uống với một khi tâm trí bị xao nhãng khiến ta khó lòng cảm nhận được vị ngon.
Suy rộng ra hơn, “Chánh Niệm” còn rất cần thiết trong các hoạt động thường nhật khác. Mình rất thích bài tập Plank trong bộ môn GYM. Đơn giản là vì một trong những tác dụng của Plank chính là giúp bạn tập trung sự chú ý vào cơ thể, vào hơi thở. Dù chỉ là 30 giây đến một phút ngắn ngủi, bài tập này cũng giúp ích rất nhiều trong việc kiểm soát cơ thể.
2. Cấu trúc độc đáo của quyển sách
Phần thứ nhất, tác giả đề cập đến thói quen ăn uống vội vã hằng ngày của chúng ta. Đồng thờigợi ý phương thức để từ từ thay đổi các thói quen ấy. Phần thứ hai, cuối mỗi chương, tác giả cung cấp các công thức nấu ăn đơn giản theo chánh niệm. Nhiều người hay lầm tưởng rằng ăn trong chánh niệm nghĩa là ăn chậm nhai kỹ. Tuy nhiên, cuốn sách chỉ ra rằng, đó còn là cách lựa chọn và chế biến thực phẩm kỹ lưỡng, thỏa mãn đủ hai yêu cầu: món ăn theo sở thích bản thân và hàm lượng dinh dưỡng cơ thể cần.
Tác giả nhấn mạnh, sức khỏe hiện tại không chỉ đơn thuần bắt nguồn từ chế độ ăn riêng biệt của chúng ta, mà còn do ảnh hưởng từ cha mẹ, ông bà, tổ tiên. Chính vì lẽ đó, việc cân nhắc và chọn lọc thực đơn là vô cùng quan trọng, bởi lẽ điều này còn tác động đến thế hệ mai sau. Tuy nhiên, Rachel và Mandy lại không viết quá chi tiết hay tạo cảm giác gò ép rằng bạn phải ăn cái này, cái kia mới tốt. Tác giả chuyên tâm khơi gợi tình yêu với đồ ăn của bạn. Điều quan trọng nhất là bạn luôn vui và thoải mái khi thưởng thức “bữa tiệc dinh dưỡng”.
3. Rèn luyện ăn uống chánh niệm
Phương pháp “ăn trong chánh niệm” bao gồm 4 giai đoạn:
- Phải lòng với món ăn
- Hiểu về những yếu tố cấu thành thực phẩm lành mạnh
- Cải thiện mối quan hệ giữa bạn và thực phẩm
- Kết nối với trí tuệ bên trong
Thực hành theo quyển cẩm nang này, sẽ thay đổi hoàn toàn chế độ ăn của bạn. Sẽ không còn viễn cảnh chịu đựng thực phẩm “trái goût” và cảm giác thiếu thốn những món khoái khẩu. Bên cạnh đó, cuốn sách này còn hàm chứa bài học về lối sống. Quyển cẩm nang này cũng giúp tạo thói quen tìm hiểu về giá trị cốt lõi của thực phẩm. Việc này giúp ta minh mẫn hơn trước những đồn thổi chủ quan đến một loại thực phẩm. Ví dụ như việc Gạo Lứt Giảm Cân thực sự là thần được hay chỉ là một sự thổi phồng.
4. Sống chủ định và chọn cách mà bạn phản ứng lại.
Ở đây có một trích dẫn mà chúng mình khá ưng ý: “Sống chủ định. Bạn không thể lựa chọn hoàn cảnh nhưng bạn luôn có thể lựa chọn cách bạn phản ứng lại.” Bạn hãy thử đọc quyển sách này và chia sẻ với tụi mình lời khuyên cuộc sống nào mà bạn cảm thấy tâm đắc nhất nhé!
“Chánh niệm” xuất phát từ văn hóa Phật giáo nhưng Rachel và Mandy đã cụ thể hóa nó, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận khái niệm vốn dĩ vô cùng trừu tượng này, đặc biệt là trong chuyện ăn uống hằng ngày. Quyển sách là một sự lựa chọn không thể phù hợp hơn với những người đang thực sự quan tâm đến sức khỏe, thực phẩm từ thiên nhiên và với những ai có một tình yêu nồng nàn dành cho căn bếp nhỏ.
