Ngũ cốc là thực phẩm được rất nhiều người ưa chuộng và là bữa ăn thích hợp vào buổi sáng. Vị thơm ngon, dễ ăn của ngũ cốc khi kết hợp cùng các loại trái cây sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời. Nó không những chứa nguồn năng lượng dồi dào, mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Gạo
Trên thị trường, chúng ta thường gặp các loại gạo sau:
- Gạo lứt, gạo được tách bỏ vỏ trấu.
- Gạo trắng, gạo bị chà trắng, mất đi lớp cám giàu vitamin, chất khoáng và chất xơ.
- Gạo Carnaroli, loại gạo của Ý, hạt kích thước trung bình, dùng để nấu món cơm sốt kem risotto.
- Gạo Basmati, loại gạo nổi tiếng thơm ngon. Hạt cơm thường rời nhau ra sau khi nấu chín.
- Gạo Thái Lan, cũng thơm ngon, dẻo và khá giống gạo nếp. Gạo nếp (giàu tinh bột) thích hợp để làm món sushi.
- Gạo Carmague, trồng tại vùng đất đông nam nước Pháp ven Địa Trung Hải. Đây là nơi trồng gạo cũng như rau củ bằng phương pháp hữu cơ. Có 2 loại hạt trắng và đỏ.
- Gạo đen, thực chất đây không phải là một loại gạo, mà là hạt của một loại cỏ dại nước. Năng suất thấp, nên giá của chúng khá cao. Giàu chất khoáng, đặc biệt là canxi, và tiền vitamin A.
- Gạo nếp, được sử dụng nhiều trong ẩm thực Lào, Thái Lan và các nước châu Á Thái Bình Dương. Gạo nếp không chứa (hoặc rất ít) amyloza, nhưng hàm lượng amylopectin rất cao – 2 thành phần chính của tinh bột. Chính amylopectin tạo nên chất hồ dính của gạo nếp, trong khi nó không chứa gluten.
Đây là lương thực chính của một nửa dân số toàn cầu.
Kê
Kê là loại thực phẩm lý tưởng giúp làm dịu cơ thể, làm đẹp cho tóc, móng tay và da, rất tốt cho hệ xương – răng. Đây là một trong những ngũ cốc hiếm có tạo kiềm.
Chế biến ít thời gian, kê có thể thay thế hầu như tất cả các ngũ cốc, đặc biệt với hương vị tương đối vừa miệng với tất cả mọi người. Dễ hấp thu, kê có thể được sử dụng như món ăn kèm hay dưới dạng hạt mảnh dẹt đã qua chà dập, rất tốt cho trẻ em.
Kê là khắc tinh của các căn bệnh dạ dày, lá lách, tuyến tụy. Nó cũng là thực phẩm giúp giải tỏa căng thẳng thần kinh, điều trị có hiệu quả các chứng thiếu máu, suy nhược cơ thể.
Đại mạch
Cùng với lúa mì, đây là loại ngũ cốc cổ xưa nhất từng được biết đến. Đặc tính của đại mạch là chịu lạnh và chịu nhiệt rất tốt. Tốt hơn là sử dụng đại mạch bỏ vỏ, vì đại mạch toàn phần có lớp vỏ trấu bảo vệ không ăn được. Đại mạch được trồng phổ biến, song nó thường chỉ được dùng để nuôi gia súc và sản xuất bia. Là ngũ cốc giàu vitamin B3, trong trạng thái nảy mầm rất giàu vitamin B12 và E. Lượng chất khoáng trong đại mạch cũng rất dồi dào: giàu photpho, canxi, rất tốt trong các trường hợp mất khoáng và việc tạo ra các tế bào thần kinh.
Yến mạch
Yến mạch được xem là ngũ cốc giàu năng lượng và sức mạnh nhất. Lượng chất béo trong yến mạch chiếm 7%. Vì vậy, đây là ngũ cốc thích hợp để làm ấm người trong mùa lạnh. Nếu bạn là người hoạt động thể chất nhiều, yến mạch là thực phẩm lý tưởng. Những người hoạt động trí óc nhiều nên sử dụng yến mạch một cách hợp lí, không nên ăn quá nhiều.
Hắc mạch
Là ngũ cốc tích trữ lượng muối khoáng dồi dào nhất, đặc biệt là sắt và axit folic cải thiện chất lượng máu, bổ sung flo giúp răng chắc khỏe.
Hắc mạch giàu chất xơ, canxi, magie, vitamin E. Nó là thực phẩm đặc trị các bệnh về hệ tuần hoàn, tim mạch, vì nó giúp khử các chất độc, lấy lại tính đàn hồi cho mạch máu để tăng cường lưu thông máu trong cơ thể. Hắc mạch cũng có tác dụng chống táo bón.
Lúa mì (Tiểu mạch)
Đây là ngũ cốc chứa gluten (chất kết dính) khiến chúng được ưa chuộng trong việc làm bánh mì. Tuy nhiên, ở nhiều người bị mắc chứng bất dung nạp gluten khiến họ dị ứng với ngũ cốc này.
Lúa mì rất giàu khoáng chất: Na, Ca, K, Mg, Si, P, S, Fe… Các nguyên tố vi lượng như: Mn, Cu, Zn, I, các loại vitamin…
Giàu B1, B2, B12, D, E, K, PP… Lúa mì giúp tăng cường sức sống và hỗ trợ bổ sung khoáng chất cho cơ thể.
Có 2 loại lúa mì chính:
- Lúa mì mềm: trồng ở các vùng có khí hậu ôn đới và hàn đới, dùng để làm bánh mì
- Lúa mì cứng: trồng ở các vùng có khí hậu nóng hơn để làm các loại bột nhào, bột nghiền, mì Ý, couscous, boulgour hay pil-pil…
Lúa mì nâu
Lúa mì nâu cũng là một loại lúa mì, cùng giá trị dinh dưỡng với lúa mì mềm. Đây là tiền thân của cây lúa mì, không bị lai tạp, vì vậy nó mang lại nguồn năng lượng sống dồi dào. Thường được sử dụng để nấu ăn như gạo, chúng rất giàu canxi và magie.
Kamut
Đây là tổ tiên của lúa mì cứng. Chúng to hơn lúa mì gấp 2 lần và chứa nhiều vitamin, khoáng chất hơn. Chúng đặc biệt giàu Se, các chất chống oxi hóa, magie và kẽm. Nó chứa ít gluten hơn lúa mì và ít năng lượng hơn.
Kamut thường được dùng để nấu như cơm, và ít khi được dùng để làm bánh mì vì khó chế biến hơn lúa mì cứng.
Kiều mạch
Đây là loại ngũ cốc dương nhất, nên sử dụng chúng làm thực phẩm trong mùa đông. Chúng rất giàu dưỡng chất, đặc biệt là canxi, sắt, flo, vitamin B và E. Kiều mạch giúp bổ sung muối khoáng. Trong thành phần của kiều mạch có chứa rutin, giúp tăng cường hệ mao mạch, thành động mạch và cải thiện chức năng tuần hoàn.
Đây là ngũ cốc đặc trị các bệnh về thận và bang quang.
Ngô (Bắp)
Đây là loại ngũ cốc “tươi mát” nhất. Chúng giàu đạm chất, chất béo, carbonhydrat, muối khoáng, vitamin, đặc biệt là tiền vitamin A rất bổ dưỡng và là nguồn năng lượng dồi dào cho cơ thể.
Ngô đặc biệt tốt cho tuyến giáp trạng, là ngũ cốc đặc trị các bệnh về tim mạch và ruột non.
Hạt quinoa
Hạt Quinoa được coi là “gạo của người Inca”. Đây là thứ ngũ cốc quý giá, chúng không chứa gluten, rất dễ hấp thụ, giàu dưỡng chất. Quinoa được coi là nguồn đạm thực vật tốt nhất, cân bằng nhất và toàn diện nhất. Quinoa giàu chất xơ hơn bất cứ loại ngũ cốc nào, và giàu Mg, Ca, K, Cu, Zn và các loại axit béo phẩm chất tốt.
Quinoa có nhiều loại, màu nâu, đỏ, đen, dùng để làm bột, hạt chà dập để nấu cháo… Chúng được ưa chuộng vì hương vị hảo hạng và thời gian chế biến ngắn.
Salad rau củ quả kèm hạt quinoa 
Cơm hạt quinoa
Ngũ cốc luôn mang lại những lợi ích sức khỏe cho chúng ta, tuy nhiên sử dụng ngũ cốc cũng có những điều khó chiều. Bạn cùng đọc ngay Những điều lưu ý khi sử dụng ngũ cốc trong thực dưỡng nhé!
